System opustów przedłużony do 31 marca 2022 r. – skorzystaj z 15 lat okresu przejściowego!

Z OSTATNIEJ CHWILI! – aktualizacja 17.12.2021 r.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o nowelizacji Ustawy o OZE zaproponowaną przez Sejm 29 października br.

Tym samym niekorzystne dla prosumentów uregulowania wchodzą w życie z dniem 1 kwietnia 2022 r.

Fotowoltaika – nowe zmiany w 2022 r.

Zawirowania wokół nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii są ogromne. Na tę chwilę system opustów działający w obecnym kształcie został przedłużony do 31 marca 2022 r.

Kształt zmian ustawy OZE zgłoszony przez posła Marka Suskiego został ostatecznie przyjęty przez Sejm po odrzuceniu „veta” Senatu. Nowela czeka na podpis Prezydenta.

Wejście w życie tych zmian oznacza koniec modelu rozliczania energii wprowadzonej do sieci na zasadzie systemu opustów, na rzecz systemu rozliczeń net-billing. Wprowadzony zostanie także okres przejściowy 15 lat dla obecnych prosumentów.

Przypomnijmy, że nowelizacja ustawy OZE miał wejść z dniem 1 stycznia 2022 r. Ze względu na fakt, że procedowany od lipca projekt pani poseł Jadwigi Emilewicz został przez nią wycofany w ostatniej chwili z powodu zbyt głębokich modyfikacji, wejście w życie zmian zostało w sposób naturalny odroczone.

Czy fotowoltaika się opłaca w 2023 r.? – obliczenia, przykłady:

Po wycofaniu projektu pani Emilewicz, niespodziewanie został złożony projekt nowelizacji autorstwa posła Marka Suskiego (pod numerem 1704), który wprowadza dużo mniej korzystne rozwiązania dla prosumentów. W treści projektu możemy przeczytać, że planowane wejście w życie to dzień 1 kwietnia 2022 r. Na stronie Sejmu RP można sprawdzać aktualny stan prac nad tym projektem oraz zapoznać się z treścią wprowadzanych zmian: https://www.sejm.gov.pl/

Zgodnie z zapisami nowelizacji wszystkie instalacje fotowoltaiczne przyłączone do sieci energetycznej do 31 marca 2022, które wprowadzą do niej energię, zostaną objęte dotychczasowym systemem opustów (program prosument) na okres 15 lat.

Mniej korzystny system rozliczania energii wprowadzonej przez prosumenta do sieci będzie obowiązywał w odniesieniu do instalacji, w których energia elektryczna została wytworzona i wprowadzona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej po raz pierwszy w okresie od dnia 1 kwietnia 2022 r.

Według posła Marka Suskiego jego projekt ma doprowadzić do tego, co jest obecnie w innych krajach Unii Europejskiej, gdzie prosumenci również inwestują w magazyny energii i aby nie doszło do przesilenia sieci i wyłączeń.

Osoby ze branży instalatorskiej potwierdzają, że są rejony gdzie duże zagęszczenie instalacji fotowoltaicznych powoduje niestabilność sieci. Jednak jako przyczynę wskazują brak inwestycji operatorów elektroenergetycznych i wieloletnie zaniedbania w rozwoju automatycznej regulacji napięcia sieci.

Obecny na posiedzeniu komisji wiceminister klimatu i środowiska oraz pełnomocnik rządu ds. OZE Ireneusz Zyska stwierdził, że rozwiązania w poselskim projekcie ustawy mają doprowadzić w długofalowej perspektywie do zwiększenia ilości prosumentów z obecnych ok. 700 tys., do 2-3 milionów za kilka lat.

Wyjaśniał także, iż nowy system rozliczeń, tzw. net-billing jest sprawiedliwym systemem, korzystnym dla systemu elektroenergetycznego i prosumentów. Prosumenci w nowym modelu rozliczenia oraz w przypadku przejścia na taryfę G12, będą mogli zaoszczędzić rocznie 1600 – 1700 zł w stosunku do odbiorców energii, którzy nie posiadają instalacji fotowoltaicznej.

Masz czas na złożenie wniosku o przyłączenie tylko do 31 marca 2022 r. – lepiej się pośpiesz

Osoby, które do 31 marca 2022 r. złożą wniosek do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, pozostaną w systemie opustów, z którego będą korzystać przez 15 lat.

Potwierdzenie tej informacji znajdziesz na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska: https://www.gov.pl/web/klimat/ oraz w nowelizacji ustawy na stronie 13 (link do ustawy).

Z korzystnych rozliczeń, o których mowa w art. 4 ust. 1, korzysta prosument energii odnawialnej, którego mikroinstalacja została przyłączona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej:

• po 31 marca 2022 r. na podstawie kompletnego i poprawnego zgłoszenia, o którym mowa w art. 7 ust. 8d4 ustawy – Prawo energetyczne, złożonego przez tego prosumenta energii odnawialnej w terminie do 31 marca 2022 r., z zastrzeżeniem ust. 3;

• do 31 marca 2022 r., ale wprowadzenie energii elektrycznej do tej sieci nastąpiło po raz pierwszy po 31 marca 2022 r.

W przypadku gdy zgłoszenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, złożone przez prosumenta energii odnawialnej do właściwego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego w terminie do 31 marca 2022 r. jest niekompletne lub niepoprawne, to operator ten wzywa tego prosumenta do uzupełnienia lub poprawienia zgłoszenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania z pouczeniem, że niewykonanie wezwania w wyznaczonym terminie spowoduje brak możliwości skorzystania przez prosumenta energii odnawialnej z rozliczeń na podstawie art. 4 ust. 1.

W przypadku, o którym mowa w ust. 3, operator systemu dystrybucyjnego wskazuje w wezwaniu przyczyny uznania zgłoszenia za niepoprawne lub niekompletne.

Jeżeli w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w ust. 3, w terminie wskazanym w tym wezwaniu prosument energii odnawialnej złoży kompletne i poprawne zgłoszenie, o którym mowa w art. 7 ust. 8d4 ustawy – Prawo energetyczne, to uznaje się, że zgłoszenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, zostało złożone w terminie do 31 marca 2022 r.”;

System net-billingu będzie dotyczyć nowych prosumentów, którzy złożą wniosek o przyłączenie do sieci od 1 kwietnia 2022 r.

Aby JESZCZE PRZEZ 15 LAT „magazynować” energię w sieci na korzystnych zasadach bilansowania z programu Prosument musisz się pośpieszyć. Firmy instalatorskie w ostatnim okresie przeżywają istny bum na fotowoltaikę.

Kliknij tutaj, aby pobrać informator dot. nowych zasad rozliczania prosumentów.

Czy mogę zgłosić instalację jeśli fizycznie jej nie mam?

Odradzamy takie postępowanie.

Na forach internetowych pojawiają się głosy osób, które twierdzą że można złożyć zgłoszenie o przyłączenie mikroinstalacji i jest to jak najbardziej „OK”.

Naszym zdaniem takie postępowanie nosi znamiona oszustwa i odradzamy zgłaszanie instalacji, których nie są skończone, bądź w ogóle nie istnieją.

Próba oszustwa jest ścigana z Kodeksu Karnego, a to już poważna sprawa. Kodeks przewiduje kary dla osób doprowadzających inne do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. A czym innym jest strata czasu pracowników dystrybutora OSD na analizę wniosku, kiedy wnioskodawca z góry wie, że nie ma co rozpatrywać.

Sprawa jest precedensowa, ale wyobrażamy sobie, że OSD może obciążyć w tej sytuacji wnioskodawcę także dodatkowymi kosztami (przypomnijmy, że procedura z mocy prawa jest darmowa), bądź skierować sprawę do właściwych organów ścigania.

Jak liczyć okres przejściowy 15 lat?

Do obliczenia okresu przejściowego 15 lat dla obecnych prosumentów, ważny jest moment pierwszego wprowadzenia energii do sieci dystrybucyjnej.

Dzień, w którym nastąpiło pierwsze wprowadzenie energii do sieci jest początkiem liczenia okresu 15 lat, kiedy to będziemy mogli rozliczać energię z zakładem energetycznym na starych, korzystnych zasadach systemu opustów (przypominamy je poniżej).

Zgodnie z ustawą OZE (link do ustawy) jako datę wprowadzenia energii elektrycznej do sieci przyjmuje się ostatni dzień danego miesiąca kalendarzowego, w którym ta energia została wprowadzona do sieci.

Po montażu konieczne jest jeszcze podpisanie umowy z zakładem energetycznym i podłączenie instalacji do sieci. Zazwyczaj trwa to 3 – 4 tygodnie, ale w przypadku tak gorącego okresu jak teraz ten czas może się wydłużyć.

Zasady, które będą obowiązywać obecnych prosumentów i tych, którzy zdążą złożyć wniosek o przyłączenie do 31 marca 2022 r.

Rozliczenie energii w ramach obecnych zasad net-meteringu odbywa się w systemie tzw. opustu tj. rozliczenia różnicy między energią, którą użytkownik mikroinstalacji wyprodukował, a tą, którą pobrał z sieci elektroenergetycznej (w momencie, gdy nie świeci słońce i panele fotowoltaiczne nie wytwarzają prądu).

Właściciele instalacji do 10 kW korzystają z opustu w stosunku 1 do 0,8 natomiast posiadacze mikroinstalacji od 10 do 50 kW w stosunku 1 do 0,7. Oznacza, to że z każdego 1 kW energii wprowadzonego do systemu elektroenergetycznego możemy w ciągu kolejnych 12 miesięcy odebrać 80% (bądź 70%) energii bez dodatkowych opłat.

Nie ma opłaty dystrybucyjnej. W rachunku pozostają jednak opłaty stałe w kwocie ok 160 zł rocznie (m.in. opłata abonamentowa, jakościowa, przejściowa i handlowa).

Nowe zasady od 1 kwietnia 2022 r.

Nowe zasady rozliczeń energii wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej i wprowadzonej do sieci będą obowiązywać osoby, które złożą wniosek o przy przyłączenie do sieci do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) od 1 kwietnia 2022 r.

W ustawie pozostaje nadal zapis, że systemem prosumenckim objęte są instalacje do 50 kW.

Każdy wytwórca energii elektrycznej będzie ją sprzedawał po stawkach hurtowego rynku energii, a odbierał po stawkach detalicznych.

Branżowe portale przygotowały wyliczenia na podstawie projektu ustawy. Wynika z nich, że za energię przekazywaną do sieci właściciel instalacji otrzyma ok. 260 zł/MWh, a będzie kupował energię za ok. 660 zł/MWh. W efekcie każdy, kto założy instalację fotowoltaiczną od 1 kwietnia 2022 r., zamiast obecnych ok. 60 – 100 zł miesięcznie, zapłaci ok. 1.100 – 1.400 zł rocznie za prąd.

Ministerstwo klimatu i środowiska przekonuje, że prosument w nowym systemie (net-billingu) zaoszczędzi ok. 1600 – 1700 zł rocznie w przypadku przejścia na taryfę G12 w porównaniu do konsumenta o identycznym poziomie zużycia energii (4,5 MWh rocznie). Stanowi to oszczędność około 56% w porównaniu do gospodarstwa bez instalacji PV.

Szacuje się, że okres zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę wzrośnie o 50 – 80 %, z obecnych ok. 6 – 7 lat do 13 – 16 lat. Postępujący nieustannie wzrost cen energii skutecznie skraca ten czas zwrotu inwestycji w fotowoltaikę niezależnie od obowiązującego systemu rozliczeń.

Czy fotowoltaika będzie się nadal opłacać? Na pewno już nie tak bardzo jak do tej pory, ale będzie stanowić poważny udział w oszczędnościach budżetu każdego gospodarstwa domowego i firmy.

Co w przypadku rozbudowy instalacji fotowoltaicznej po dniu 1 kwietnia 2022 r.?

Zgodnie z definicją, mikroinstalacja fotowoltaiczna, to instalacja o mocy mniejszej niż 50 kW. Dla takich instalacji przewidziano okres przejściowy 15 lat.

Właściciele takich instalacji mają status prosumenta, czyli odbiorcy energii będącego jednocześnie jej wytwórcą. Mianem prosumenta określa się osobę, małą bądź średnią firmę a nawet gminę czy spółdzielnię, która posiada instalację fotowoltaiczną, wykorzystuje wytworzoną przez siebie energię elektryczną, a jej nadwyżkę „magazynuje” w sieci energetycznej.

Jeśli moc instalacji PV na skutek modernizacji przekroczy 50 kW, to dotychczasowy prosument traci ten status i rozliczany jest zgodnie z zasadami odpowiednimi dla małych instalacji fotowoltaicznych. Małe instalacje nie mają możliwości „magazynowania” energii w sieci elektroenergetycznej. Ewentualne nadwyżki energii oddane do sieci są sprzedawane.

Przypomnijmy, że mała instalacja fotowoltaiczna to instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50kW i nie większej niż 500 kW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV.

Wielu inwestorów planuje do końca marca 2022 r. założyć fotowoltaikę jeszcze na starych zasadach, a po dniu 1 kwietnia rozbudować instalację o dodatkową moc.
Więcej na stronie: Rozbudowa instalacji fotowoltaicznej po 1 kwietnia 2022 r.

Przykład rozbudowy instalacji fotowoltaicznej przez firmę

Dla pierwszego przykładu weźmy firmę, która zamontuje przed terminem zmian zasad instalację o mocy 20 kW. Już po wejściu nowych zasad zdecyduje o rozbudowie instalacji, np. do wielkości 40 kW.

Wielu właścicieli firm zadaje sobie pytanie jak wtedy będzie rozliczana?

Na starych zasadach prosumenta czy nowych net-billingu?

Odpowiadamy.

Jeśli instalacja po rozbudowie będzie miała moc do 50 kW, będzie rozliczna na starych zasadach opustów. Instalacja powyżej 50 kWp będzie rozliczana na nowych zasadach net-billingu.

Rozbudowa instalacji fotowoltaicznej przez osobę prywatną

Zwiększenie mocy do 10 kW

Jeśli podczas rozbudowy nie przekroczymy mocy 10 kW, to przypomnijmy, że w obowiązującym jeszcze przez 15 lat modelu rozliczeń prosumentów, w przypadku instalacji o mocy do 10 kW, za każdą 1 kWh oddaną do sieci prosument odbierze 0,8 kWh.

Zwiększenie mocy powyżej 10 kW (do 50 kW)

Gdy na skutek modernizacji łączna moc zainstalowanej instalacji PV przekroczy 10 kW, u prosumenta korzystającego z rozliczeń na zasadzie opustów, energia będzie rozliczana w stosunku ilościowym 1 do 0,7. Jak widać, tutaj także nic się nie zmienia dla osób, które skorzystają z 15 letniego okresu przejściowego.

Aby uniknąć 1000 zł kary konieczne jest zgłoszenie rozbudowy instalacji

Każdorazowa rozbudowa mikroinstalacji fotowoltaicznej wymaga zgłoszenia do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD). Zgodnie z Ustawą o Odnawialnych Źródłach Energii (Ustawa OZE) przewidziany jest na to czas 14 dni. Za brak zgłoszenia zmian w instalacji OZE grozi kara wysokości 1 tys. zł.

Jeśli zwiększenie mocy mikroinstalacji nie powoduje przekroczenia aktualnej mocy przyłączeniowej punktu poboru energii, a także nie rodzi konieczności przebudowy przyłącza, Prosument musi jedynie poinformować operatora sieci o fakcie zwiększenia mocy swojej mikroinstalacji.

W tym przypadku wystarczy złożenie wniosku o aktualizacji danych technicznych istniejącej mikroinstalacji. W zgłoszeniu do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) należy wykazać wszystkie parametry techniczne mikroinstalacji aktualne na dzień składania zgłoszenia.

Po otrzymaniu zgłoszenia zazwyczaj w czasie do 14 dni, Operator Sieci wystawia dokument potwierdzenia aktualizacji danych przyłączonej mikroinstalacji oraz przekazuje informację o tej zmianie sprzedawcy energii elektrycznej, z którym prosument posiada zawartą umowę.

Uwaga! Pamiętajmy, że Sprzedawca energii, od którego otrzymujemy rachunki za energię elektryczną nie jest tym samym co przedsiębiorstwo zarządzające siecią elektroenergetyczną (OSD).

Czy prosument może sam przejść na net-billing?

Zmiana systemu rozliczeń energii wytworzonej w instalacji fotowoltaicznej z systemu opustów na net-billing jest możliwa na prośbę prosumenta.

W przypadku zmiany systemu rozliczeń na net-billing nie będzie możliwy powrót do poprzedniego systemu, tj. systemu rozliczeń na zasadzie opustów.