Nowy system rozliczania prosumentów – Net-billing od 1 kwietnia 2022 r.

Wyjaśniamy jak działa net-billing. Dowiedz się co to jest i jak będzie wyglądało rozliczanie prosumentów wg nowych zasad rozliczania energii wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej i oddanej do sieci dystrybucyjnej.

Od dnia 1 kwietnia 2022 r. zacznie obowiązywać nowy system rozliczania prosumentów. Nowe zasady rozliczania energii wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej i oddanej do sieci dystrybucyjnej noszą nazwę net-billing.

Nowe regulacje dotyczą prosumentów, którzy przyłączą mikroinstalacje do sieci od 1 kwietnia 2022 r. lub samodzielnie zdecydują o przejściu do nowego modelu rozliczeń.

Nowi prosumenci, od 1 kwietnia 2022 roku będą być rozliczani na dotychczasowych zasadach opustów w okresie przejściowym, czyli do 30 czerwca 2022 r. Po tym terminie będą oni rozliczani w oparciu o zasady net-billingu.

Net-billing polega na rozliczeniu wartości (nie ilości) energii wyprodukowanej przez prosumenta w oparciu o cenę energii ustaloną docelowo wg ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN).

W opinii Ministerstwa, Net-billing to opłacalny, sprawiedliwy system, który zapewni dalszy, stabilny rozwój energetyki obywatelskiej, zwiększy poziom autokonsumpcji energii wyprodukowanej przez prosumenta i magazynowania jej nadwyżek oraz poprawi bezpieczeństwo pracy sieci elektroenergetycznych.

Czy fotowoltaika się opłaca w 2023 r.? – obliczenia, przykłady:

Dla obecnych prosumentów net-billing nie zmienia nic. Korzystający z systemu opustów, na mocy prawa nabytego, mogą nadal korzystać z dotychczasowego sposobu rozliczania bez składania dodatkowych oświadczeń czy wykonywania jakichkolwiek dodatkowych działań. Tylko w przypadku, kiedy obecny prosument chciałby dobrowolnie przejść na zasady rozliczania net-billing, ma obowiązek złożyć stosowne oświadczenie do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD).

Jak przekonuje Ministerstwo, system net-billingu jest dla prosumenta równie prostym i nieabsorbującym czasowo mechanizmem rozliczeń, co funkcjonujący obecnie system opustów. Obliczanie wartości nadwyżki energii na koncie prosumenta będzie realizował operator w oparciu o algorytm wynikający z przepisów ustawy. Rozliczenie będzie dotyczyło wartości, a nie ilości jak obecnie, energii elektrycznej, i będzie dokonywane w wartościach pieniężnych (PLN), a nie w kilowatogodzinach (kWh).

Z pewnością system net-billingu stanowi zachętę dla prosumentów do większej autokonsumpcji energii. Prosumenci płacą mniejsze rachunki ponieważ pobierają mniej prądu z sieci. Dzięki zainstalowaniu magazynu energii do fotowoltaiki zyskują także możliwość przechowania wyprodukowanej w swojej instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej i wykorzystania jej w czasie kiedy jej potrzebują.

Zgodnie z zapisami ustawy, prosumenci mają możliwość sprzedaży nadwyżek wyprodukowanej energii bez zakładania działalności gospodarczej i bez obciążeń podatkowych.

Manufaktura Energii jako jedna z nielicznych, dzięki dobrej organizacji i własnym sprawnym ekipom instalatorskim jest w stanie zaoferować krótkie terminy montażu instalacji.

Jeśli chcesz produkować własną energię – jeszcze dzisiaj umów się na spotkanie z naszym doradcą Grzegorzem.

+48 667 802 202

Kogo dotyczy net-billing i co z dotychczasowymi instalacjami?

Nowe zasady rozliczania energii elektrycznej wyprodukowanej z fotowoltaiki dotyczą wszystkich prosumentów, którzy złożą zgłoszenie do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) o przyłączenie mikroinstalacji do sieci od dnia 1 kwietnia 2022 r.

Dotychczasowi prosumenci, jak również ci, którzy do 31 marca 2022 r. złożą kompletne i poprawne zgłoszenie do operatora OSD o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, pozostaną w systemie opustów. Jeśli zechcą, po złożeniu do operatora odpowiedniej deklaracji, mogą przejść na nowe zasady rozliczania energii (net-billing). Takie przejście jest jednorazowe i nieodwracalne.

Czy trzeba coś robić aby pozostać w dotychczasowym systemie opustów?

Wszyscy prosumenci, którzy nabyli prawo rozliczania energii na zasadach opustów już dawno oraz ci, którzy zdąża złożyć wniosek do OSD do 31 marca 2022 r. będą rozliczani na starych zasadach – nie muszą nic robić.

Nie musisz nic robić – jeśli uzyskałeś status prosumenta
przed 1 kwietnia 2022 r.

Nowe regulacje ustawowe nie wprowadzają żadnych obowiązków dla obecnych prosumentów, korzystających już z systemu opustów. Nie jest wymagane składanie jakichkolwiek oświadczeń w sprawie dalszego funkcjonowania na tych zasadach.

Co z rozbudową instalacji po 1 kwietnia 2022 r.?

W przypadku rozbudowy instalacji, której właściciel złożył wniosek o jej przyłączenie przed 1 kwietnia 2022 r., nadal obowiązującym będzie system opustów – dla wszystkich prosumentów.

Rozbudowa instalacji nie powoduje przejścia na nowe zasady rozliczania. O ile prosument sam nie złoży takiej deklaracji, pozostaje na starych zasadach rozliczania energii wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej.

Co w przypadku nabycia lub odziedziczenia nieruchomości, na której znajduje się instalacja fotowoltaiczna rozliczana w systemie opustów?

W opinii Ministerstwa Klimatu i Środowiska, w przypadku przeniesienia własności mikroinstalacji fotowoltaicznej po 1 kwietnia 2022 r. (nabycie, dziedziczenie), z której dotąd wyprodukowana energia elektryczna była rozliczana w tzw. „systemie opustów”, dalsze rozliczanie energii wytworzonej w tej mikroinstalacji (przez nowego właściciela) nadal powinno się rozliczać w tym systemie.

Tak zwane potocznie „przepisanie licznika” powinno zawierać informację iż nowy właściciel nieruchomości zyskuje prawo do rozliczania energii w systemie opustów. Z tego co nam wiadomo firmy energetyczne posiadają już zmodyfikowane dokumenty, z którymi można się zapoznać i pobrać z ich stron internetowych.

Net-billing – na czym polegają nowe zasady rozliczania fotowoltaiki?

Warto wiedzieć, że w typowe gospodarstwo domowe na bieżąco jest w stanie zużyć zaledwie około 30% energii wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną. Powstała nadwyżka jest wysyłana do sieci elektroenergetycznej przyłączonej do budynku.

W nowym systemie rozliczeń, Operator Sieci Dystrybucyjnej (OSD) zapłaci nam za energię, którą wprowadzimy do sieci. W czasie kiedy to my będziemy potrzebować prądu, kupimy go z sieci w cenie rynkowej.

Charakterystyka systemu rozliczeń net-billing od dnia 1 kwietnia 2022 r.

Prosument będzie:

  • rozliczany w systemie net-billingu – rozliczanie wartościowe nadwyżek energii;
  • ponosił koszty opłaty dystrybucyjnej zmiennej;
  • korzystał z rozliczeń w systemie net-bilingu przez 15 lat;
  • mógł rozliczać wartość nadwyżki wyprodukowanej energii przez 12 miesięcy;
  • zwolniony z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego PIT, akcyzy i VAT.

Bilansowanie i rozliczanie energii

Zmiany w ustawie o odnawialnych źródłach energii, oprócz systemu net-billingu wprowadzają również postulowany od dawna, korzystny dla prosumentów mechanizm bilansowania energii elektrycznej. Sumarycznie zbilansowana ilość energii elektrycznej, wprowadzona do sieci elektroenergetycznej i z niej pobrana na wszystkich fazach, będzie wyznaczana łącznie dla danej godziny tzw. metodą wektorową.

W efekcie, od sumy ilości energii elektrycznej pobranej w danej godzinie odejmowana jest suma ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w ciągu tej godziny. Wynik tego działania jest traktowany na potrzeby rozliczeń energii elektrycznej wprowadzonej do lub pobranej z sieci elektroenergetycznej (w zależności od wyniku). Wynik działania stanowi różnicę ilości energii, zaliczonej do autokonsumpcji, która nie podlega rozliczeniu w obecnie obowiązującym systemie opustów, czy opłatom za dystrybucję w przypadku prosumentów w systemie net-billingu.

Najważniejsze pojęcia w net-billingu – jak to działa?

System net-billingu zakłada odrębne rozliczenie wartości (nie ilości) energii elektrycznej wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej i energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej, w oparciu o wartość energii ustaloną wg ceny giełdowej – ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN).

W systemie net-billingu najważniejsze są trzy pojęcia:

  • autokonsumpcja,
  • energia wyprodukowana przez prosumenta i wprowadzana do sieci,
  • energia kupiona od sprzedawcy i pobrana z sieci.

Autokonsumpcja

Autokonsumpcja to wykorzystanie energii produkowanej na bieżąco. Energia będąca przedmiotem autokonsumpcji nie podlega podatkom, opłatom i innym kosztom.

Energia wyprodukowana przez prosumenta i wprowadzana do sieci

Prosument otrzyma wynagrodzenie za każdą kWh energii wprowadzoną do sieci. Wartość energii wyceniana będzie na bazie rynkowej ceny energii i będzie depozytem prosumenta dopisywanym na jego konto.

Energia kupiona od sprzedawcy i pobrana z sieci

Koszt zakupionej energii za kWh będzie naliczany zgodnie z taryfą sprzedawcy. Opłaty dystrybucyjne zmienne będą wyliczane dla wolumenu energii pobranego z sieci. Koszt energii pobranej z sieci może być pokryty ze środków zgromadzonych na koncie prosumenta.

Jak będzie funkcjonował system net-billingu?

System rozliczeń w net-billingu będzie się opierał o następujące elementy:

  • konto prosumenta,
  • depozyt prosumencki,
  • rozliczenie nadpłaty za wyprodukowaną przez prosumenta energię elektryczną.

Konto prosumenta

Konto prosumenta to indywidualne konto, na którym rozliczane są nadwyżki energii wprowadzonej do sieci i pobranej z sieci w systemie wartościowym, w oparciu o ewidencję ilości energii i wartości energii elektrycznej.

Depozyt prosumencki

Depozyt prosumencki odpowiada wartości środków (w złotówkach) zgromadzonych przez prosumenta za wprowadzoną do sieci elektroenergetycznej energię elektryczną, przeznaczoną na rozliczenie zobowiązań prosumenta z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy, który prowadzi konto danego prosumenta. Wartość środków na depozycie prosumenckim może być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania jej jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta.

Rozliczenie nadpłaty za energię elektryczną wyprodukowaną przez prosumenta

Wysokość ewentualnej nadpłaty (niewykorzystanej w okresie 12 miesięcy), zwracanej przez sprzedawcę, nie może przekroczyć 20% (dwudziestu procent) wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Takie rozwiązanie umożliwi zwolnienie przychodów z tej nadpłaty z opodatkowania podatkiem od osób fizycznych. Takie postępowanie jest zgodne z rekomendacją Komisji Europejskiej, która wskazuje iż większy poziom dochodów byłby traktowany jako pomoc publiczna i wymagał zatwierdzenia przez Komisję.

Jak będzie wyglądało w praktyce rozliczanie prosumenta wg zasad net-billingu od 1 lipca 2022 r.?

Zasady funkcjonowania = konto prosumenta + depozyt prosumenta + zwrot nadpłaty

Po zakończeniu okresu przejściowego, czyli od 1 lipca 2022 r. nadwyżki energii sprzedane do sieci będą rozliczane wg średniej ceny rynkowej energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca kalendarzowego.

Oznacza to, że net-billing to nic innego jak sprzedaż zakładowi energetycznemu nie skonsumowanej energii (wysłanej do sieci elektroenergetycznej) i kupno energii po standardowych cenach konsumenckich w czasie kiedy prosument nie korzysta z energii wyprodukowanej (bądź zmagazynowanej) we własnej instalacji fotowoltaicznej.

Prosument oddając do sieci nadwyżkę energii otrzyma za nią zapłatę w złotówkach (PLN). A w czasie kiedy będzie potrzebował pobrać energię z sieci zapłaci za nią tak jak każdy inny odbiorca nie posiadający instalacji PV. Do zapłaty za energię pobraną będzie mógł wykorzystać środki, które zgromadził na swoim koncie depozytowym.

Na specjalnym koncie depozytowym utworzonym u dostawcy energii, będzie zapisywana wartość pieniężna w złotówkach za jaką prosument sprzedał energię do zakładu energetycznego. Zgromadzone środki będą przechowywane w indywidualnym wirtualnym depozycie. Prosument nie będzie mógł zażądać ich wypłaty w gotówce. Będzie mógł je wykorzystać aby zapłacić za kupiony prąd.

Pieniądze zarobione przez prosumenta na sprzedaży energii nie są objęte podatkami VAT (podatek od towarów i usług), PIT (podatek dochodowy) ani akcyzą. Oczywiście w przypadku kupna energii, podatki te niestety są już wliczone w cenę ostateczną.

Ile będzie wynosić rynkowa cena energii i kto ją wylicza?

Rynkowa cena energii elektrycznej ustalana jest dla każdej godziny przez Towarową Giełdę Energii oraz wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej w ramach jednolitego łączenia rynków dnia następnego.

Podmiotem odpowiedzialnym za obliczanie wartości cen energii elektrycznej i ich publikację, jest operator informacji rynku energii, tj. Polskie Sieci Elektroenergetyczne.

Rynkowa cena energii będzie publikowana w dniu poprzedzającym dzień rozliczeń na stronie internetowej operatora informacji rynku energii.

Bieżące informacje o rynkowej cenie energii elektrycznej są dostępne na stronie Polskich Sieci Elektroenergetycznych.

Rynkowe ceny energii publikowane są na stronie https://www.pse.pl/

Etapy wprowadzania systemu net-billing

ETAP I – [ 01.04.2022 – 30.06.2022 ] – przejściowy system opustów (stosowanie net-meteringu)

System opustów będzie stosowany do rozliczeń prosumentów, wchodzących na rynek od dnia 1 kwietnia 2022 r. w okresie przejściowym od 1 kwietnia do 30 czerwca 2022 r.

Na koniec 3-miesięcznego okresu przejściowego, nadwyżki energii zostaną rozliczone po średniej cenie miesięcznej z czerwca 2022 roku, a prosumenci automatycznie przejdą do systemu net-billingu.

ETAP II – [ 01.07.2022 – 30.06.2024 ] – rozliczenie wg ceny średniej miesięcznej energii

W okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. nadwyżki energii będą rozliczane wg średniej ceny rynkowej energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca kalendarzowego.

Wprowadzenie okresu dostosowawczego wynika z konieczności przygotowania narzędzi i systemów do rozliczenia wartościowego energii wg ceny godzinowej oraz wymagań Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE), które zacznie funkcjonować od dnia 1 lipca 2024 r.

ETAP III – [ od 01.07.2024 ] – rozliczenie wg ceny godzinowej energii

Od 1 lipca 2024 r. net-billing będzie się opierał na rozliczeniu wartości nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanej przez prosumenta z zastosowaniem taryf dynamicznych wg cen godzinowych oraz odrębnym rozliczaniu energii wprowadzonej do i pobranej z sieci elektroenergetycznej. Prosument będzie sprzedawał energię operatorowi po hurtowych cenach giełdowych.

Wartość energii wprowadzonej do sieci będzie ustalana wg ceny giełdowej godzinowej na rynkach dnia następnego. Cenę będzie wyznaczał operator rynku informacji energii (Polskie Sieci Elektroenergetyczne), który realizuje to zadanie już obecnie na podstawie ustawy.

Wartość energii pobieranej z sieci będzie zgodna z taryfą sprzedawcy.

Więcej informacji o net-billingu

Więcej informacji znajdziesz na stronach: